Czym jest zgodność produktu?
Każdy produkt, zanim trafi na półki sklepowe lub do rąk konsumentów, powinien przejść ocenę zgodności, dzięki której można sprawdzić czy jest on bezpieczny i spełnia określone wymagania. Poziom skomplikowania tego procesu zależy od rodzaju produktu, jego funkcji, przeznaczenia, rynków na których ma być sprzedawany itd. Wymagania, jakie musi spełniać produkt wynikają wprost z przepisów lub pochodzą z innych źródeł.
Co więcej, wymagania dotyczące produktu powinny być nadzorowane przez cały cykl jego życia. Nierzadko zmianom ulegają regulacje dotyczące np. oznakowania czy treści instrukcji; normy są wycofywane i zastępowane nowymi wydaniami; powstają też nowe wymogi np. środowiskowe.
Zgodność w cyklu życia produktu
Jeżeli podzielić cykl życia produktu na cztery etapy: pomysł na nowy produkt, przygotowanie do wdrożenia na rynek, sprzedaż i wycofanie z rynku, to na każdym z nich można zidentyfikować różne obowiązki wynikające z oceny zgodności:
- Pomysł na nowy produkt: identyfikacja wymagań, oszacowanie kosztów;
- Przygotowanie do wprowadzenia na rynek: przeprowadzenie lub zlecenie badań w odpowiednim laboratorium, skompletowanie dokumentacji technicznej, przygotowanie etykiet, instrukcji, opakowania, deklaracji producenta;
- Sprzedaż: przechowywanie dokumentacji technicznej, nadzór nad wymaganiami prawnymi i reagowanie w przypadku zmian (nowe dyrektywy/rozporządzenia obejmujące produkt, wycofanie norm, na których opierały się badania); zbieranie i reagowanie na zgłaszane przez klientów uwagi i zapytania; współpraca z organami nadzoru rynku w przypadku kontroli.
- Wycofanie produktu z oferty: przez 10 lat po zaprzestaniu sprzedaży danego produktu należy przechowywać jego dokumentację techniczną i deklaracje producenta na wypadek kontroli organów nadzoru rynku.
Gdzie można szukać wymagań dla produktu?
Wymagania dotyczące produktu (obowiązkowe i opcjonalne) pochodzą z:
– prawa międzynarodowego, dyrektyw i rozporządzeń UE lub innych rynków oraz przepisów krajowych;
– norm, jeżeli są stosowane;
– dodatkowych standardów wynikających z przeznaczenia produktu (wykorzystanie w kolejnictwie, górnictwie, na stacjach paliw, w strefach o podwyższonych wymaganiach higienicznych itd)
– oczekiwań klientów
– dobrowolnych, dodatkowych certyfikacji, atestów, znaków zgodności, które chcemy zastosować (związanych np. z ekologią)
– założeń projektu.